مشتقه بورس انرژی
بازار مشتقه بازاری است که در آن معاملات ابزارهای مشتقه مبتنی‌بر دارایی پایه، اعم از کالا و اوراق بهادار انجام می‌شود. مشخصه بارز معاملات مشتقه انجام معامله در لحظه است که مبتنی بر تعهد یا حق خرید یا فروش دارایی پایه در قیمتی مشخص و در زمانی مشخص در آینده انجام می‌شود. تسویه حین معاملات و نیز تسویه و تحویل در زمان سررسید هم یکی از مهم‌ترین فرآیندهای معاملات ابزارهای مشتقه است.
بازار مشتقه بورس انرژی ایران بستری برای معامله انواع قراردادها اعم از آتی، اختیار معامله، قراردادهای سلف موازی استاندارد و قراردادهای سوآپ است. هم‌اکنون قراردادهای آتی روی گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی تعریف شده و قابل معامله است. قراردادهای سلف موازی استاندارد نیز قالب مورد استفاده برای معاملات برق، انواع نفت خام و برخی فرآورده‌های هیدروکربوری است. لیست کامل این قراردادها در سایت بورس انرژی ایران در دسترس هستند.
قرارداد سلف موازی استاندارد
قرارداد سلف موازی استاندارد قراردادی مرسوم و رایج در معاملات برق بورس انرژی است. در این قرارداد مقدار مشخصی از دارایی پایه‌ی موضوع قرارداد در تاریخ مشخصی با امکان انجام معاملات ثانویه، پیش فروش می‌شود.
قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله
این قراردادها عموما تعهدی بر انجام معامله در زمانی معین و با قیمتی مشخص در آینده هستند که در بورس انرژی دارایی پایه آن‌‌ها عموما گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی است.
